Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μνημείο της Βόννης

Η γέφυρα

Στις 21 Αυγούστου 1947, ένα νέο ίδρυμα άνοιξε τις πόρτες του στη Βόννη: το Βρετανικό Κέντρο Πληροφόρησης "Die Brücke" στη Remigiusstraße 7, το οποίο διαχειριζόταν η βρετανική κυβέρνηση. Μεταξύ 1946 και 1947, πάνω από 60 τέτοια κέντρα δημιουργήθηκαν σε διάφορες πόλεις της βρετανικής ζώνης.

Σε ένα μείγμα δανειστικής βιβλιοθήκης, αίθουσας εφημερίδων, χώρου εκδηλώσεων και κέντρου εκπαίδευσης ενηλίκων, είχαν επίσημα ως στόχο να δώσουν στους Γερμανούς πολίτες πρόσβαση στην ευρωπαϊκή και δυτική πολιτική και κουλτούρα και πάλι μετά το τέλος του πολέμου. Ανεπίσημα, τα κέντρα χρησιμοποιήθηκαν επίσης από τη βρετανική κυβέρνηση για να επηρεάσουν την κοινή γνώμη υπέρ των βρετανικών συμφερόντων.

Το "Brücke" της Βόννης ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα κέντρα. Σύμφωνα με αναφορές, στους χώρους του σύχναζαν κατά καιρούς έως και 20.000 επισκέπτες το μήνα. Το κοινό της "Brücke" ήταν κυρίως φοιτητές και ακαδημαϊκά μορφωμένοι άνθρωποι.

Μια ματιά στο πρόγραμμα αποκαλύπτει κάτι αρκετά αξιοσημείωτο. Το φάσμα των προσκεκλημένων ομιλητών ήταν ευρύ. Δεν κάλυπταν μόνο ένα ευρύ φάσμα της τέχνης, της πολιτικής και των επιχειρήσεων. Η φήμη τους διέφερε επίσης σημαντικά. Για παράδειγμα, η εμφάνιση ενός βραβευμένου με Νόμπελ λογοτεχνίας ερχόταν σε αντίθεση με διαλέξεις από ενδιαφερόμενους απλούς ανθρώπους. Οι πολιτικές απόψεις των ομιλητών διέφεραν επίσης σημαντικά σε ορισμένες περιπτώσεις. Ένας σχετικά μεγάλος αριθμός ομιλητών που είχαν οι ίδιοι διωχθεί ή μειονεκτεί από τους εθνικοσοσιαλιστές είχε πάρει το λόγο. Ορισμένοι από αυτούς είχαν επιβιώσει ακόμη και από στρατόπεδα συγκέντρωσης ή από τη φυλάκιση της Γκεστάπο. Από την άλλη πλευρά, όμως, στο πρόγραμμα παρουσιάστηκαν επανειλημμένα και άνθρωποι που είχαν στενή και σε ορισμένες περιπτώσεις όχι αμελητέα σχέση με το ναζιστικό σύστημα και οι οποίοι είχαν παρουσιαστεί ως πεπεισμένοι εθνικοσοσιαλιστές πριν από το 1945.

Η ναζιστική εποχή δεν συζητήθηκε σχεδόν ποτέ στο "Brücke", τουλάχιστον στο επίσημο πρόγραμμα. Ακόμη πιο αξιοσημείωτη είναι η μετάδοση ενός ντοκιμαντέρ για τις δίκες της Νυρεμβέργης, το οποίο μάλιστα επαναλήφθηκε αρκετές φορές λόγω της μεγάλης ζήτησης. Οι εξελίξεις του πολιτικού κλίματος στη Μεγάλη Βρετανία, όπως η αυξανόμενη ανησυχία για τον κομμουνισμό, αντικατοπτρίζονταν εν μέρει στο πρόγραμμα.

Για τους Βρετανούς, τα κέντρα συνδέθηκαν εξαρχής με υψηλό κόστος. Ειδικότερα, η αγορά διαφόρων ημερήσιων εφημερίδων επιβάρυνε τον προϋπολογισμό. Καθώς το κράτος γινόταν όλο και πιο απρόθυμο να παράσχει τα απαραίτητα κονδύλια τη δεκαετία του 1950, η ιστορία των "γεφυρών" στις δυτικογερμανικές πόλεις έφτασε σταδιακά στο τέλος της.

Το Κέντρο Μνήμης και Τεκμηρίωσης για την Ιστορία του Εθνικοσοσιαλισμού της Βόννης κατάφερε να ανακατασκευάσει μεγάλα τμήματα του προγράμματος "Brücke" της Βόννης από αρχεία και τη δική του έρευνα. Η δημοσίευση αυτών των αποτελεσμάτων έχει ως στόχο να δώσει ώθηση για περαιτέρω ακαδημαϊκή έρευνα σχετικά με τον θεσμό και να επιστήσει την προσοχή σε ένα κεφάλαιο της μεταπολεμικής ιστορίας της Βόννης που έχει τύχει ελάχιστης προσοχής μέχρι σήμερα.

(Ο Jonas Blum και η Flora Hohoff διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στο κέντρο μνήμης στο πλαίσιο της πρακτικής τους άσκησης).

Bertha Schwarz

Σημαντικά μέρη της παρούσας έρευνας προέρχονται από την κληρονομιά της.

Εκδηλώσεις στο Βρετανικό Κέντρο Πληροφόρησης "Die Brücke"

Σημείωση (αποποίηση ευθύνης)

Για λόγους τεκμηρίωσης, το Μνημείο και το Εθνικοσοσιαλιστικό Κέντρο Τεκμηρίωσης χρησιμοποίησαν τους αρχικούς τίτλους των εκδηλώσεων που οργανώθηκαν από το Βρετανικό Κέντρο Πληροφόρησης της Βόννης. Αυτοί ενδέχεται να περιέχουν λάθη ή τείνοντες, ρατσιστικές και ξεπερασμένες διατυπώσεις. Το Μνημείο και το Κέντρο Τεκμηρίωσης του ΕΣ παίρνουν αποστάσεις από το περιεχόμενο αυτό.

Εκτός από την αναζήτηση πλήρους κειμένου, έχετε τη δυνατότητα αναζήτησης με βάση το έτος (1947 - 1952), τον διοργανωτή, τη θεματική εστίαση (συναυλία, ταινία, έκθεση, διάλεξη, εκδήλωση) και βιογραφικές πληροφορίες (όνομα).

Θυμηθείτε & μοιραστείτε

Επεξηγήσεις και σημειώσεις